Η τελευταία ελληνίδα θεά
“…Η Ελλάδα πρέπει να πρωταγωνιστεί για τον πολιτισμό. Η Ελλάδα, αυτό είναι η κληρονομιά της, αυτό είναι η περιουσία της και αν το χάσουμε αυτό δεν είμαστε κανείς…”
1920: 18 Οκτωβρίου γεννιέται στην Αθήνα η Μαρία-Αμαλία Μερκούρη (Μελίνα)
1938: Την δέχονται στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Συμμαθήτριες της είναι η Δέσπω Διαμαντίδου,η Αλέκα Παίζη κα.
1939: Παντρεύεται τον Παναγή Χαροκόπο.
1944: Κάνει την “πρεμιέρα” της στο θέατρο με τον θίασο του Γιώργου Παππά.
1949: Ανεβαίνει η παράσταση ¨Λεωφορείον ο πόθος”. Παράσταση σταθμός για την Μελίνα καθώς για αυτή την παράσταση γράφει μουσική ο Μάνος Χατζιδάκις. Το τραγούδι… “Χάρτινο το φεγγαράκι” πρωτοακούστηκε σε αυτή την παράσταση από την φωνή της Μελίνας.
1955: Βγαίνει στους κινηματογράφους η πρώτη ταινία της Μελίνας “Στέλλα“. Πρόκειται για την μεταφορά του θεατρικού του Ιάκωβου Καμπανέλλη που έγραψε για την Μελίνα…“Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια”. Η σκηνοθεσία είναι του Μιχάλη Κακογιάννη. Για την ερμηνεία της βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Καννών με το βραβείο “Isa Miranda”. Για αυτή τη εμφάνιση στην “Στέλλα” η ενδυματολόγος Θεώνη-Ντένη Βαχλιώτη θα πει ότι: “…Η καινούργια Μελίνα με το μαύρο κλειστό πουλόβερ στο λαιμό της. Δωρική,πένθιμης ακτινοβολίας,ανατρεπτική. Είναι η πρώτη προβολή του μύθου της…”.
1956: Συνεργάζεται με τον έρωτα της ζωής της Ζυλ Ντασσέν στο “Ο Χριστός ξανασταυρώνεται“.
1960: “Ποτέ την Κυριακή” Το έργο που την κάνει γνωστή σε όλο τον κόσμο. Η ταινία είναι υποψήφια για 5 Όσκαρ,κερδίζοντας αυτό του τραγουδιού-Μάνος Χατζιδάκης “Τα παιδιά του Πειραιά”. Η Μελίνα πήρε το βραβείο πρώτου γυναικείου ρόλου στις Κάννες. Το Όσκαρ το έχασε από την Ελίζαμπεθ Τέιλορ. Την ίδια χρονιά κάνει πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ το “Ίλια Ντάρλνινγκ” θεατρική διασκευή του “Ποτέ την Κυριακή”.
1961: Την σκηνοθετεί στην “Δευτέρα Παρουσία” ο Βιτόριο Ντε Σίκα. Γίνεται η αξεπέραστη “Φαίδρα” στην ταινία του Ζυλ Ντασσέν με συμπρωταγωνιστή τον Άντονι Πέρκινς και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.
1964: Πρωταγωνιστή στο “Τοπ Καπί” πλάι στον Πίτερ Ουστίνοφ και Μαξιμίλιαν Σελ.
1966: Παντρεύεται στην Λωζάννη με πολιτικό γάμο τον Ζυλ Ντασσέν.
1973: Ντοκιμαντέρ “Η δοκιμή” για το πολυτεχνείο και τα βασανιστήρια της χούντας με τους Σερ Λώρενς Ολίβιες,Μίκη Θεοδωράκη,Γιάννη Μαρκόπουλο κα.
1974: Επιστρέφει στην Ελλάδα από την Γαλλία μετά την πτώση της χούντας που ήταν αυτοεξόριστη.
1976: Μεταμορφώνεται σε “Μήδεια” στην ομώνυμη αρχαία τραγωδία.
1977: Εκλέγεται με το ΠΑΣΟΚ βουλευτής στην Β’ Πειραιά
1978: Πρωταγωνιστεί στην ταινία “Κραυγή γυναικών” σε σκηνοθεσία Ζυλ Ντασσεν
1980: Πρωταγωνιστεί στην “Κλυταιμνήστρα” και κλείνει με τον ρόλο αυτό την θεατρική της καριέρα στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου.
1981-1989: Η μακροβιότερη υπουργός πολίτισμου. Κατά την θητεία της ξεκινάει ο αγώνας για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο. Σε αυτήν οφείλουμε τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα( ΔΗΠΕΘΕ),τις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης και την δρομολόγηση της δημιουργίας του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης.
1994: Είναι 6 Μαρτίου όταν η Μελίνα Μερκούρη αφήνει την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Memorial της Ν.Υόρκης,έπειτα από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο. Η σωρός της φτάνει στην Ελλάδα 8 Μαρτίου-Παγκόσμια μέρα της Γυναίκας- Πλήθος κόσμου καταφτάνει στο παρεκλήσσι της Μητρόπολης Αθηνών για να την “αποχαιρετίσει”. Η Μελίνα είναι η πρώτη Ελληνίδα που κηδεύτηκε με τιμές αρχηγού κράτους και η τελευταία ελληνίδα θεά!
Φωτεινή Παπαιωάννου
